Zatwierdzenie Nowej Międzynarodowej Karty Otwartych Danych przez Global Legal Entity Identifier Foundation

Nadrzędnym celem Międzynarodowej Karty Otwartych Danych jest zwiększenie spójności i zacieśnienie współpracy w promowaniu wdrażania wspólnych zasad, norm i praktyk w odniesieniu do otwartych danych w różnych sektorach na świecie.

---

---

W styczniu 2016 r. Global Legal Entity Identifier Foundation (GLEIF) oficjalnie zatwierdziła Międzynarodową Kartę Otwartych Danych. Karta ta zawiera definicję otwartych danych jako „udostępnione dane cyfrowe o cechach technicznych i prawnych koniecznych do bezpłatnego wykorzystania, ponownego wykorzystania i redystrybucji przez dowolne podmioty w dowolnym czasie i miejscu”. Preambuła dokumentu stwierdza, że podmioty popierające Kartę Otwartych Danych „uwzględniają fakt, że rządy państw i inne organizacje sektora publicznego przechowują ogromne ilości danych mogących stanowić przedmiot zainteresowania obywateli oraz że dane te stanowią niewykorzystane w pełni zasoby. Otwarcie danych rządowych może stanowić impuls do budowania ściślej powiązanych społeczeństw lepiej zaspokajających potrzeby obywateli oraz zwiększyć poziom innowacyjności, sprawiedliwości, przejrzystości oraz dobrobytu, przy jednoczesnym zapewnieniu powszechnego udziału obywateli w decyzjach, a także zwiększyć poziom odpowiedzialności rządzących”.

Podmioty działające zgodnie z Kartą Otwartych Danych „podejmują się przestrzegania sześciu zasad stanowiących podstawę dostępu do danych, ich udzielania i wykorzystania”. Zgodnie z tymi zasadami, dane powinny być:

1. otwarte z zasady, tzn. standardowo.
2. aktualne i kompleksowe.
3. dostępne i użyteczne.
4. porównywalne i kompatybilne.
5. udostępnione w celu doskonalenia zarządzania i zaangażowania obywatelskiego.
6. udostępnione w celu rozwoju i innowacyjności w sposób umożliwiający integrację.

GLEIF w pełni popiera Kartę Otwartych Danych i z dumą realizuje jej sześć głównych zasad.

Blog zawiera opis inicjatywy Karty Otwartych Danych na podstawie informacji opublikowanych na jej stronie internetowej. Źródła wspomniane w blogu podano w odsyłaczach poniżej.

Historia Karty Otwartych Danych

Liderzy Grupy G8 podpisali w lipcu 2013 r. Kartę Otwartych Danych G8 zawierającą pięć podstawowych zasad otwartych danych. Wiele narodów i zwolenników idei otwartych rządów przyjęło z zadowoleniem Kartę G8, lecz powszechne było odczucie, że zasady te należy doprecyzować i udoskonalić, aby możliwe było szersze wdrożenie zasady otwartych danych w skali globalnej. W kolejnych miesiącach liczne grupy wielonarodowe zainicjowały własne działania w kierunku ustanowienia bardziej zintegrowanych i reprezentatywnych zasad otwartych danych, w tym Grupa Robocza ds. Otwartych Danych Partnerstwa na rzecz Otwartych Rządów (OGP).

Karta została opracowana w ramach szerokiego procesu z udziałem licznych podmiotów przy aktywnym zaangażowaniu rządów i społeczeństwa obywatelskiego.

Pierwszym krokiem było spotkanie zwolenników idei otwartych danych z całego świata przy okazji Międzynarodowej Konferencji Otwartych Danych, odbywającej się w Ottawie w maju 2015 r., zwołane przez Grupę Roboczą ds. Otwartych OGP (której współprzewodniczącymi był rząd Kanady i organizacja Web Foundation), rząd Meksyku, Ośrodek Badawczy na rzecz Rozwoju Międzynarodowego, Sieć Otwartych Danych na rzecz Rozwoju (OD4D) oraz Sieć Omidyar. Podczas spotkania omawiano dalsze kroki w procesie konsultacji na temat opracowania międzynarodowej Karty Otwartych Danych. Podczas spotkania ustanowiono grupę organizatorów składającą się z przedstawicieli rządów, organizacji działających na rzecz społeczeństwa obywatelskiego oraz instytucji wielostronnych.

Uczestnicy Międzynarodowej Konferencji Otwartych Danych w Ottawie obradowali na temat wagi otwartości we „Wspieraniu Rewolucji Danych”. Ponad tysiąc uczestników dyskutowało nad planem współpracy międzynarodowej w dziedzinie otwartych danych oraz ich potencjalnym wpływem na możliwość osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. W wyniku konsultacji nad projektem dokumentu Karty, które odbyły się w lipcu i sierpniu 2015 r., zgłoszono ponad 350 uwag z całego świata, które przyczyniły się znacznie do udoskonalenia zasad Karty. Organizatorzy spotkania w Ottawie nadal stoją na czele prac nad stworzeniem globalnej sieci działań z udziałem licznych interesariuszy w jej wstępnej fazie rozwoju.

Karta została oficjalnie ogłoszona i przedstawiona do przyjęcia przez rządy państw podczas Szczytu OGP w stolicy Meksyku (27-29 października 2015 r.). Dodatkowe spotkania związane z Kartą odbyły się przy okazji obrad grupy G20 w Turcji w listopadzie 2015 r. oraz konferencji na temat zmian klimatycznych COP 21 we Francji w grudniu 2015 r. W trakcie spotkań zachęcano do przyjęcia Karty w ramach przygotowań do ostatecznej inauguracji mającej nastąpić podczas Konferencji Otwartych Danych, która zostanie zwołana w Hiszpanii w 2016 r.

Dalszymi pracami nad Kartą kieruje grupa organizacyjna, w skład której wchodzą przedstawiciele rządów, zwolennicy idei społeczeństwa obywatelskiego oraz przedstawiciele sektora prywatnego.

Jaki jest związek pomiędzy Kartą Otwartych Danych a Kartą G8?

Karta Otwartych Danych kontynuuje ideę Karty G8 w odniesieniu do licznych istotnych kwestii:

• dostępność do przyjęcia przez wszystkie rządy krajowe i władze niższego szczebla;
• promocja porównywalności i interoperacyjności danych ułatwiająca ich użycie oraz zwiększenie ich oddziaływania – jako zupełnie nowa zasada;
• uznanie wyzwań w skali globalnej, w tym zjawiska wykluczenia cyfrowego, oraz istotnych możliwości związanych z otwartymi danymi na rzecz zintegrowanego rozwoju;
• zalecenie standaryzacji (np. danych i metadanych);
• motywacja do zmiany kulturowej;
• uznanie znaczenia kwestii ochrony prywatności danych obywateli oraz ich prawa do wpływu na gromadzenie i użycie ich danych osobowych;
• wsparcie dla zaangażowania obywateli i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego;
• promocja starań o zwiększenie umiejętności korzystania z danych, programów szkoleniowych i przedsiębiorczości; oraz
• poparcie dla przyjęcia przez inne organizacje, w tym sektora prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego.

Podmioty mogące przyjąć Kartę Otwartych Danych lub udzielić jej poparcia

Karta może zostać przyjęta przez rządy krajów i władze miejskie. Instytucje mogą być uprawnione do przyjęcia Karty Otwartych Danych pod warunkiem spełnienia wymogów Mechanizmu Przyjęcia Karty Otwartych Danych określonych w Karcie. Instytucje te utrzymają swoje uprawnienia poprzez wykazanie stałego i rosnącego zaangażowania we wdrażanie postanowień Karty. Do chwili obecnej Karta została przyjęta przez 17 rządów .

Organizacje inne niż rządowe lub międzyrządowe (w tym NGO, spółki, stowarzyszenia zawodowe itp.) są zapraszane do udzielenia poparcia Karcie Otwartych Danych.

Informacje na temat rządów i miast, które przyjęły Kartę, oraz organizacji, które udzieliły jej poparcia, można znaleźć na stronie internetowej Karty Otwartych Danych.

GLEIF zobowiązuje się do przestrzegania zasad Karty Otwartych Danych

Głównym celem Międzynarodowej Karty Otwartych Danych jest zwiększenie spójności i zacieśnienie współpracy w promowaniu wdrażania wspólnych zasad, norm i praktyk w odniesieniu do otwartych danych w różnych sektorach na świecie. GLEIF, jako organizacja odpowiedzialna za zapewnienie operacyjnej spójności Globalnego Systemu Identyfikatorów Podmiotów Prawnych (LEI), zaangażowana jest w realizację tego celu poprzez udostępnienie otwartych i rzetelnych danych w celu zarządzania systemem unikalnych identyfikatorów.

Podsumowanie: LEI to dwudziestocyfrowy kod alfanumeryczny oparty na normie ISO 17442 opracowanej przez Międzynarodowa Organizację Normalizacyjną (ISO). Kod LEI jest powiązany z kluczowymi informacjami umożliwiającymi jasną i jednoznaczną identyfikację podmiotów prawnych uczestniczących w transakcjach finansowych. Dane referencyjne dostarczają informacji na temat podmiotów prawnych identyfikowanych na podstawie numeru LEI. Mówiąc w uproszczeniu, publicznie dostępny zestaw danych LEI może zostać uznany za globalny katalog, co znacznie zwiększa przejrzystość rynku globalnego.

Rada Stabilności Finansowej (FSB) podkreśliła w czerwcu 2014 r., że wdrożenie globalnego systemu LEI leży u podstaw „licznych celów związanych ze stabilnością finansową”, w tym np. ulepszonego zarządzania ryzykiem firm oraz lepszej oceny ryzyka ostrożnościowego w skali mikro i makroekonomicznej. W jego wyniku osiągnięta zostanie większa spójność rynku przy jednoczesnym ograniczeniu przestępczości finansowej oraz naruszania zasad uczciwości rynkowej. Nie mniejsze znaczenie ma również fakt, że „wdrażanie systemu LEI zwiększy ogólną jakość i rzetelność danych finansowych”.

W celu umożliwienia szybkiego i łatwego dostępu do wszystkich kodów LEI Global Legal Entity Identifier Foundation opublikowała w październiku 2015 r. Globalny Indeks LEI. Zawiera on codziennie aktualizowane informacje na temat ponad 400 tys. kodów LEI nadanych do chwili obecnej. Globalny Indeks LEI składa się z wersji źródłowej wszystkich wcześniejszych i obecnych rekordów LEI włącznie z powiązanymi danymi referencyjnymi w jednym repozytorium. Wszystkie zainteresowane podmioty mogą z łatwością uzyskać bezpłatny dostęp do pełnego zestawu danych LEI i przeszukiwać je w internetowej wyszukiwarce LEI na stronie GLEIF.

Dane udostępnione na stronie internetowej GLEIF, np. LEI i Master Agreement , stanowiące prawne ramy współpracy pomiędzy GLEIF a organizacjami nadającymi LEI, udzielane są na podstawie licencji Creative Commons (CC0). Creative Commons jest organizacją non-profit umożliwiającą udostępnianie oraz korzystanie z wiedzy i kreatywności przy pomocy bezpłatnych legalnych narzędzi.

---