Wejście w życie najnowszego pakietu reform UE w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML) jest kluczowym elementem legislacyjnym całego programu budowy bezpiecznego, wysoce sprawnego, cyfrowego ekosystemu płatności wykorzystującego kody LEI
Przełomowe przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML), przyjęte przez UE w drugim kwartale 2024 r., wymagają stosowania kodów LEI przez instytucje finansowe w celu identyfikowania klientów i weryfikowania podmiotów prawnych przy nawiązywaniu współpracy między partnerami. Jest to kluczowy element otoczenia prawnego mającego wesprzeć rozwój cyfrowego systemu płatności w UE, który poprawi efektywność procesu zawierania transakcji dla wszystkich stron w nich uczestniczących. Dzięki włączeniu systemu kodów LEI do unijnego pakietu rozwiązań przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML) oraz nowelizacji rozporządzeń ws. transferów pieniężnych i płatności natychmiastowych cały ekosystem płatności w UE może zostać uzupełniony o komponent wiarygodnego identyfikowania organizacji. Dzięki temu ów ekosystem stanie się bezpieczniejszy, szybszy w działaniu, tańszy, mniej uciążliwy i bardziej przejrzysty. Obecnie instytucje finansowe i producenci oprogramowania finansowego oraz rozwiązań do zarządzania bieżącymi finansami działający na terenie UE muszą rozpocząć proces integrowania systemu LEI z technologiami i procesami płatniczymi.
Autor: Clare Rowley
Data: 2024-07-09
Odsłon:
Na obecnym etapie jest już solidnie ugruntowana podstawa prawna, a co za tym idzie również uzasadnienie biznesowe, dla włączenia kodów LEI do procesów identyfikacji podmiotów i systemów płatności transgranicznych stosowanych przez instytucje finansowe.
Niedawno w Dzienniku Urzędowym UE opublikowano przełomowy pakiet reform legislacyjnych UE dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Jego elementy zaczną wchodzić w życie w czerwcu i lipcu 2024 r., natomiast implementację większości kluczowych rozwiązań zaplanowano na lipiec 2027 r. Wśród zmian znajdują się nowe rozwiązania z obszaru Poznaj swego klienta (KYC) dotyczące podmiotów prawnych, które nakazują podawanie kodów LEI, jeśli organizacja takowy posiada.
Przyjmując opisywany pakiet przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, Unia Europejska stworzyła praktyczne podstawy prawne do stosowania kodów LEI w płatnościach transgranicznych. W szczególności nowe rozporządzenie w sprawie AML odwołuje się do LEI jako elementu całościowego systemu identyfikowania i weryfikowania klientów oraz beneficjentów rzeczywistych u osób prawnych.
Ponadto nowelizacja unijnego rozporządzenia w sprawie transferu środków pieniężnych (TFR) z 2023 r., przyjętego po raz pierwszy w 2015 r., gwarantuje, że przekazom będą towarzyszyć kluczowe dane dotyczące zarówno podmiotów inicjujących, jak i beneficjentów. Informacje te obejmują kody LEI, o ile tylko są dostępne.
Uzupełnieniem pakietu reform w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy jest unijne rozporządzenie ws. płatności natychmiastowych (IPR), które umożliwi dostawcom usług płatniczych (PSP) wykorzystywanie kodów LEI do weryfikowania beneficjentów w poleceniach przelewów natychmiastowych dokonywanych w euro.
Przykład użycia: kody QR przy wystawianiu faktur elektronicznych
Pakiet reform AML oraz rozporządzenia TFR i IPR wspólnie tworzą fundament pozwalający łatwo włączyć kody LEI do narzędzi płatności automatycznych już wykorzystywanych przez posiadaczy rachunków.
Dobrym przykładem będzie tu używanie kodów QR płatności w fakturach elektronicznych. Beneficjent (odbiorca) może łatwo przekazać kod LEI zleceniodawcy (płatnikowi) przy użyciu standardowych funkcji dostępnych na nowoczesnych rachunkach bankowych. Gdy kod LEI odbiorcy zostanie włączony do kodu QR faktury elektronicznej dostarczonej płatnikowi, informację tę można również przekazać operatorowi systemu płatności. W tym procesie są wykorzystywane oba rozporządzenia — w sprawie transferu środków pieniężnych i płatności natychmiastowych — ponieważ sugerują one kod LEI jako atrybut dla zleceniodawców i beneficjentów płatności, a system LEI jako narzędzie pomagające spełniać nowe wymogi dotyczące uzgadniania numerów IBAN z nazwami kont.
System identyfikatorów LEI to przede wszystkim jedyne rozwiązanie umożliwiające skuteczne dopasowywanie kodów IBAN do nazw rachunków. Same nazwy są bardzo słabym weryfikatorem tożsamości. Natomiast LEI, reprezentujący międzynarodowy standard tożsamości powiązany z publicznymi danymi opisującymi podmiot, to precyzyjny kod umożliwiający komunikację między urządzeniami/komputerami i bezpośrednie przetwarzanie.
Dlatego zastosowanie systemu kodów LEI jako mechanizmu identyfikacji zleceniodawców/beneficjentów oferuje nową jakość identyfikowania i weryfikowania podmiotów. Zdecydowanie podnosi zdolność całego systemu do ochrony przed oszustami, a równocześnie zapewnia niezbędny wgląd i identyfikowalność niezbędną do walki ze zjawiskami prania brudnych pieniędzy i finansowania terroryzmu.
Prosta integracja dzięki interfejsowi API GLEIF
Odpowiednie ustawienie systemów zaplecza w instytucjach finansowych rzadko bywa proste. Na szczęście w takich przypadkach przypisywanie kodów LEI do kont osób prawnych można łatwo realizować za pomocą interfejsu programowania aplikacji (API) udostępnionego przez GLEIF lub korzystając z pośrednictwa różnych usługodawców, na przykład zrzeszonych w Grupie współpracy z dostawcami i usługodawcami prowadzonej przez GLEIF.
Interfejs API GLEIF zapewnia programistom dostęp do wieloaspektowej wyszukiwarki danych LEI, w tym filtrów, obsługuje wyszukiwanie pełnotekstowe i przeszukiwanie pojedynczych pól danych w rekordach kodów LEI oraz umożliwia wyszukiwanie rekordów kodów LEI w oparciu o ich powiązania z innymi informacjami oraz dopasowanie do innych ważnych pól danych, na przykład nazw i adresów.
Dostępna jest także funkcja „Zastrzeżenie LEI”, której należy użyć, jeśli którekolwiek dane referencyjne LEI zostaną uznane za nieaktualne lub wymagają dalszego zbadania.
Interfejs API GLEIF umożliwia instytucjom finansowym i dostawcom usług ERP automatyczne wprowadzanie danych klientów z odnośnych rekordów systemu LEI, co bardzo usprawnia i przyspiesza pracę. Po oznaczeniu wszystkich klientów posiadających kody LEI można ustawić alerty powiadamiające o zmianach wprowadzonych w rekordach LEI klientów, które mogą wymagać dokładniejszej analizy.
Rosnące znaczenie agentów ds. weryfikacji
Coraz więcej instytucji finansowych i innych nadzorowanych organizacji uczestniczących w procesie identyfikowania i weryfikowania podmiotów prawnych przyjmuje rolę agenta ds. weryfikacji w Globalnym Systemie LEI. Ma to na celu obniżenie kosztów, usprawnienie wykonywania operacji oraz całościową poprawę jakości obsługi klientów.
Obecnie na całym świecie działa ponad 15 agentów ds. weryfikacji. Funkcjonują oni w Afryce, Australii, Chinach, Europie, Indiach, na Bliskim Wschodzie i w Ameryce Północnej. Każdy z nich może stosować swoje normalne procesy dodawania klientów w celu pozyskiwania kodów LEI od akredytowanych podmiotów nadających i późniejszego zarządzania tymi kodami.
Wdrożenie unijnego pakietu legislacyjnego dotyczącego przeciwdziałania praniu pieniędzy stanowi wyraźne zaproszenie do podejmowania dalszych inicjatyw.
Lata 2023-24 to przełomowy okres dla systemu LEI w płatnościach transgranicznych, ponieważ apele o włączenie kodów LEI do komunikatów płatniczych standardu ISO 20022 zaczęły napływać od najważniejszych uczestników rynku finansowego, w tym instytucji takich jak Rada Stabilności Finansowej, Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy, BIS-CPMI, Bank Anglii, grupa robocza Payments Market Practice Group (PMPG) działająca przy organizacji Swift, Grupa Wolfsberg i Londyńska Giełda Papierów Wartościowych (LSE).
Korzyści, jakie instytucje finansowe mogą osiągnąć dzięki coraz intensywniejszemu korzystaniu z Globalnego Systemu LEI, dynamicznie rosną wraz z poszerzaniem zasięgu oddziaływania tego systemu poza rynki kapitałowe. Owo poszerzanie jest spowodowane z jednej strony dobrowolnym wdrażaniem rozwiązania ze względu na jego liczne zalety, a z drugiej reformami przepisów w sferach płatności i identyfikowania stron transakcji. Im powszechniej kody LEI są używane do celów identyfikacyjnych w różnych transakcjach biznesowych na całym świecie, tym większą wartość generują dla wszystkich uczestników ekosystemu płatności – światowych organów regulacyjnych, instytucji finansowych i rzetelnych podmiotów prawnych. W ostatecznym rozrachunku system LEI zreformuje system finansowy w kierunku przyspieszenia, obniżenia kosztów, poprawy przejrzystości i poszerzenia grona potencjalnych użytkowników w międzynarodowych transakcjach płatniczych, na czym zyska światowa gospodarka.
Wdrażanie systemu kodów vLEI zwiększającego bezpieczeństwo płatności
Uzupełnieniem fundamentalnych zalet kodów LEI jest wprowadzenie systemu weryfikowalnych kodów LEI (vLEI), które zwiększają poziom bezpieczeństwa i usprawniają finalizowanie operacji płatniczych. Na przykład system vLEI umożliwia weryfikowalne podpisywanie faktur elektronicznych między klientami a dostawcami, znacznie ograniczając ryzyko oszustw przy fakturowaniu.
Dodanie podpisu vLEI do faktury elektronicznej pozwala zweryfikować jej autentyczność i potwierdzić, że została wystawiona przez uprawniony podmiot. Pomaga to zapobiegać wielu popularnym oszustwom, na przykład polegającym na przekierowywaniu faktur, gdzie oszuści przechwytują fakturę, po czym zmieniają jej szczegóły. To tylko pierwszy z brzegu przykład pokazujący, jak kody vLEI dodatkowo zwiększają zaufanie i przejrzystość przy zawieraniu transakcji, wzmacniając w ten sposób integralność ekosystemu płatniczego.
Osoby pragnące umieścić wpis w blogu prosimy o odwiedzenie strony: funkcje internetowego blogu GLEIF w języku angielskim. Imię i nazwisko autora komentarza pojawi się obok wpisu. Adresy e-mail nie będą publikowane. Uczestnictwo w forum dyskusyjnym i korzystanie z niego oznacza zgodę na przestrzeganie obowiązujących Zasad korzystania z blogu GLEIF, które należy uważnie przeczytać.
Clare Rowley jest dyrektorem ds. operacji biznesowych w Global Legal Entity Identifier Foundation (GLEIF). Przed rozpoczęciem współpracy z GLEIF pani Rowley pracowała w Federalnej Korporacji Ubezpieczeń Depozytów w Stanach Zjednoczonych, gdzie kierowała inicjatywami technologicznymi usprawniającymi programy naprawcze banków i wniosła wkład w badania nad kredytami hipotecznymi wysokiego ryzyka. Clare Rowley jest posiadaczką tytułu CFA® i ma tytuł magistra w zakresie analiz prognostycznych z Uniwersytetu Northwestern.
